Özgür ÖZBEK Resmi Web Sitesi

Çocuk Dalış Yaş Sınırı

T.C İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ Sualtı Hekimliği ve Hiperbarik Tıp Anabilim Dalı Millet Caddesi 34390 Çapa /İSTANBUL İlgi: TSSFB/874 sayılı yazınız 28.08.2007 Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu Başkanlığına, İlgi yazınız ile sorulan, donanımlı dalış yapabilmek için sağlık açısından yaş sınırının ne olması gerektiği konusundaki bilimsel görüş ve önerilerimiz aşağıda maddeler halinde özetlenmiştir: 1- Sualtı ortamı insanın doğal yaşam alanı değildir. Bu ortamda sağlıklı bir şekilde bulunabilmek ancak, a) anatomik ve fizyolojik olarak gelişimini tamamlamış ve ayrıca yeterli bir fiziksel yapıya sahip olmak, b) düşünme ve muhakeme ederek en doğru davranış çıkarımını yapabilecek psikolojik ve bilişsel olgunluğa erişmiş olmak, c) sualtı ortamında aktivite için önemli olan belli bazı becerilere sahip olmakla mümkündür. 2- Fiziksel olarak “gelişmiş” görünmek kişinin gerçekten “olgun” olduğu anlamına gelmez: Muhakeme, sebep sonuç ilişkisi kurarak sorun çözmeye yönelik mantıklı düşünce ve davranışların, istisnai haller dışında, 14-17 yaştan önce gelişmediği kabul edilmiş bir gerçektir. Çocuğun fiziksel olarak gelişmiş olması mental ve pisikolojik açılardan da olgunlaşmış olduğunu göstermez. Hayatı tehdit eden riskleri içeren bir spor olan donanımlı dalış, bu bakımından, özellikle çocuklar için ciddi riskler içeren bir spordur. 3- Donanımlı dalış, yukarıda belirtilen pisikolojik / bilişşel faktörlerin yanı sıra, çocukların anatomik/fizyolojik gelişim süreçleri ile ilgili başka ciddi riskler de içermektedir: a) Çocuk ve gençlerde östaki borusu küçük, düz ve yassı, kulak eşitlemek güçtür. Orta kulaktaki basıncın negatif (dış kulak yolundaki basıncın yüksek) olduğu durumlarda kulağın açılması, anatomik yapı nedeniyle, daha da güçleşir. Bu durum ancak 20 yaşına yaklaştıkça değişir. Östaki borusu yetişkinde yutkunurken açılır, çocukta ise yutkunurken kapanır. Çocuk dalış sırasında kulağında baskı ve ağrı duyduğu zaman, sebep-sonuç ilişkisi kurup akıl yürütme ve uygun davranışta bulunma becerisi yeterince gelişmiş olmadığı için, hemen daima, daha çok ve şiddetli Valsalva manevrası yapar. Bunun sonucunda orta kulak barotravması oluşur. b) Patent foromen ovale (PFO), sağ- sol kalp arasında bulunan bir açıklıktır. Bu delik normal gelişim süresince kapanmakla birlikte, insanların % 10-30 unda varlığını korur, ancak genelde bir sorun oluşturmaz. Çocuklarda, foramen ovalenin henüz kapanmamış olma olasılığı yetişkinlerden daha fazladır. Intratorasik basıncı arttıran nedenler, örneğin negatif orta kulak basıncına karşı yapılan şiddetli Valsalva manevrası ki bunu çocuklar çok sık yapar, PFO ‘nin açılmasına neden olur. Bu ise her dalışta oluşan ama çoğu kez sessiz kalan kabarcıkların sağ kalpten sol kalbe geçip arteriyel dolaşıma karışarak merkezi sinie sisteminde, etkileri daha sonra ortaya çıkacak olan hasarlanmalara, hatta Dekonprasyon Hastalığına (DH) yol açabilir. DH nı izleyen paranoya, depresyon, davranışları bozuklukları gibi patalojik değişikliklerinin %60 lara varabildiği dikkatte alınacak olursa, çocuklar için olumsuz etkilerin daha da fazla olacağı açıktır. c) Çocukların akciğerleri 12-14 yaşına kadar gelişmeye devam eder. Ölümcül olabilen akciğer barotravması riskinin, çocuk ve gençlerde, yetişkinlere kıysala daha fazla olması beklenir. d) Dalışın organizmada serbest oksijen radikallerinin üretimini arttırdığı bilinen bir husustur. Son derece toksik olan bu ajanlar organizmanın gelişmiş antioksidan mekanizmaları ile bertaraf edilmeye çalışılır. Savunma mekanizmalarının yetersiz kalışı ise çeşitli hastalıklara neden olur. Büyük olasılıkla, çocukların anti-oksidan mekanizmaları yeterince gelişmiş ve etkin değildir. Bu bakımdan erken yaşlarda dalışın sakıncalı olma olasılığı yüksektir. e) Klora maruz kalmanın deri kanseri açısından olumsuz etki yaptığı ileri sürülmektedir. Sağlık endişeleri nedeniyle klorlanan havuzlarda uzun saatler boyunca yapılan dalış eğitimlerinin çocuklar üzerinde olumsuz etkileri olabilir. SONUÇ: Yukarıda sıraladığımız nedenlerle, donanımlı dalış yaşı sınırının 14 yaş olarak belirlenmesinde yarar vardır. Bu sınır Avusturalya’da 16, bazı Amerikan eyaletlerinde 18 ve üzeridir. Anne babaların yukarıda sıralanan riskleri bilmeleri halinde, çocuklarına dalış izni veren belgeleri imzalayacaklarını düşünmek mümkün görünmemektedir. Benzer şekilde, bu riskleri bilen eğitmen ve dalış kulübü mensuplarının sorumluluğu anne-babalara yükleyerek dalış yaptırmaları, dalış turizminde çocuklar üzerinden nemalanmak isteyebileceklerini düşünmek de mümkün değildir. Anabilim Dalı olarak kanaatimiz donanımlı dalışın, her şekli ile 14 yaş altında yasaklanmasının yerinde ve doğru olduğu yönündedir. Saygılarımla, Prof. Dr. Maide Çimşit Anabilim Dalı Başkanı

  Kategori: TSSF

  Tarih: 13.12.2010 21:46:41

  Hit: 4456

  Yorum: 0

• 3
• 1
• 2
• 3
• 4
• 5

 * Adınız Soyadınız : 

 * E-Mail Adresiniz : 

 * Yazıyla İlgili Yorumunuz : 

 * Güvenlik Kodu :